Zorgboeren Zuid-Holland werkt al vanaf 2019 samen met de scholen voor speciaal onderwijs SBO De Akker en SO De Rank uit Sliedrecht om ‘Buitengewoon Onderwijs’ te bieden op zorgboerderij Care for You in Bleskensgraaf. Het traject ‘Buitengewoon Onderwijs’ is van start gegaan als pilot en heeft als doel om uitval van leerlingen in het onderwijs te voorkomen en leerlingen die reeds zijn uitgevallen weer terug te laten keren naar het onderwijs. Inmiddels is de pilot afgerond en wordt "Buiten Gewoon onderwijs" niet alleen bij Care for You aangeboden maar ook bij Zorgboerderij de Nieuwe Beer in Dordrecht. De doelgroep is inmiddels ook uitgebreid van leerlingen in het (speciaal) basisonderwijs naar leerlingen vanuit het VSO.

Aanleiding voor passend onderwijs
Bij SO Randstad, de stichting waar de scholen onder vallen,  werd geconstateerd dat een aantal leerlingen specifieke ondersteuningsbehoeften hebben om te leren en om tot leren te komen. Het huidige onderwijssysteem is hier momenteel onvoldoende voor toegerust en het ontbreken van passende omgeving kan zelfs leiden tot externaliserende gedragsproblematieken zowel op school als thuis. Met in sommige gevallen zelfs thuiszitten tot gevolg. Voor een andere groep leerlingen resulteert het ontbreken aan een passend activiteitenaanbod met de nodige ondersteuning in het zich onvoldoende kunnen ontwikkelen wat gevolgen kan hebben voor de toekomst.

Concept ‘Buitengewoon Onderwijs’
De leerlingen volgen het onderwijs gegeven door de docenten zoals ze gewend zijn, alleen dan op een andere locatie én met ondersteunende begeleiding. De locaties waar het onderwijs gegeven wordt, is op zorgboerderij Care for You in Bleskensgraaf en De Nieuwe Beer in Dordrecht. En de begeleiding wordt geboden door de zorgboer(in) en de medewerkers op de boerderij.

Binnen deze samenwerking tussen onderwijs en de zorgboerderij is onderwijs-zorg-begeleiding-dagbesteding met elkaar verweven, zodat er een integrale aanpak is voor de kinderen. Ontwikkelen, leren, onderwijzen en handelen is hierbij leidend en voorliggend. Deze combinatievorm vindt plaats op een locatie waarbij de knelpunten van het huidige onderwijssysteem en- gebouw er niet zijn.

Doelgroepen
Er zijn verschillende doelgroepen die in aanmerking komen voor de combinatievorm onderwijs-zorg. Op zorgboerderij Care for You gaat het voornamelijk om leerlingen van 6-12 jaar. Bij zorgboerderij de Nieuwe Beer gaat het om een een groep leerlingen van 6-12 jaar en een groep leerlingen vanuit het VSO, tussen de 12 en 18 jaar. Het zijn leerlingen met uiteenlopende ondersteuningsbehoeften, onder andere vanwege een beperking in het autisme spectrum, gedragsproblematieken of een verstandelijke beperking. 

Bewezen resultaten
Van augustus 2021 tot augustus 2023 heeft een onderzoeksproject plaatsgevonden: 'Iedereen binnenboord door de inzet van de groene leeromgeving'. Het doel van dit onderzoek, uitgevoerd door Wageningen University & Research, Radboud Universiteit, Praktikon en Kohnstamm Instituut, was na te gaan op welke manier onderwijszorgboerderijen bijdragen aan het verder voorkomen van uitval en het bieden van een gunstiger toekomstperspectief aan risicoleerlingen. Ook leerlingen op zorgboerderij Care for You maakten onderdeel uit van de groep leerlingen die gevolgd is.

Het positieve nieuws is, dat uit het onderzoek blijkt dat onderwijs aanbieden op de zorgboerderij helpt: 80% van de leerlingen gaat weer terug naar school. Met name de executieve functies verbeteren en de sociaal-emotionele problemen nemen af tijdens de boerderij-periode. Hierdoor kan een leerling weer tot leren komen. Wat volgens het onderzoek werkt is de combinatie van een niet-schoolse ‘groene’ omgeving en een pedagogische en didactische aanpak met veel aandacht voor iedere leerling, waarbij hij of zij zich veilig en gehoord en gezien voelt. Daarnaast is de afwisseling tussen school- en boerderij-activiteiten helpend, zoals omgang met dieren en buiten zijn.

Meer informatie
Voor meer informatie over het ‘Buitengewoon Onderwijs’ kunt u contact opnemen met de scholen. Aanmeldingen voor deze specifieke vorm van onderwijs-zorg lopen namelijk via de school.
Voor leerlingen van 6-12 jaar: J.M. (Jannie) Vogel via telefoonnummer: 0184- 410 220
Voor leerlingen van 12-18 jaar: H. (Hillianne) Visser via telefoonnummer 0180-611077